Adli Para Cezası Nedir?
Türk Ceza Kanunu’na göre suç sayılabilecek olguların gerçekleştirilmesi durumunda, mahkemeler tarafından suçun karşılığı olarak verilen para cezası, adli para cezası olarak adlandırılmaktadır. Adli para cezasının ödenmesi durumunda, bu para devlet hazinesine gitmektedir. Ayrıca bu tür bir ceza geri dönülebilir olarak da bilinir. Herhangi bir hata olduğu düşünülüyorsa, cezanın iptali ya da cezada indirim işlemleri de gerçekleştirilebilir. Belirli suçların işlenmesi durumunda, kişiye verilen hapis cezasının, para cezasına çevrilmesi gerekebilir. İşte bu para cezası da adli para cezası olarak adlandırılır. Peki, adli para cezasının türleri nelerdir?
Adli Para Cezasının Türleri
Farklı şekillerde verilebilecek bir ceza olduğundan dolayı, bu konuda Türk Ceza Kanunu tarafından belirlenen çeşitli esaslar bulunur. Bu esaslara göre adli para cezası türleri aşağıdaki gibidir:
- Bir suç işlendiğinde, bu suçun karşılığı olarak hapis ya da adli para cezası verilebiliyorsa, bu durumda seçenekli adli para cezası kişiye yansıtılır.
- Suçun karşılığı için bazı durumlarda seçenek olmaz ve kişinin belirli bir hapis cezasına çarptırılması gerekebilir. Bu duruma ek olarak, hapis ile beraber adli para cezası da verilebilir.
- Bazı suçların cezasının karşılığı ise adli para cezasıdır. Bu durumda kişiye doğrudan adli para cezası uygulanır.
- Diğer bir durum ise, suçun karşılığı olarak verilen hapis cezasının, adli para cezasına çevrilmesidir.
Yukarıdaki türlere göre suç işleyen kişiye adli para cezaları uygulanmaktadır. İcra ve İflas Hukuku isimli kategoriyi de inceleyebilirsiniz. Peki, adli para cezalarında, mahkeme ceza tutarını neye göre belirler?
Adli Para Cezasının Miktarı Nasıl Belirlenir?
Türk Ceza Kanunu’nda, her suçun bir cezası ve bu cezaların da alt ve üst sınırları bulunur. Adli para cezalarında da bu durum geçerlidir. Bir suç işlenmiş ve bu suçun Türk Ceza Kanunu’nda herhangi bir alt ya da üst sınırı bulunmuyorsa, bu durumda 5 ila 730 gün arasında alt ve üst sınır belirlenir. Adli para cezasının günlük miktarı ise 20 TL ila 100 TL arasında değişiklik göstermektedir. Miktar, suçun derecesi, kişinin sosyal ve ekonomik durumu göz önünde bulundurularak, bizzat mahkeme tarafından belirlenir. Peki, para cezasına çevrilebilen cezalar hangileridir?
Adli Para Cezasına Çevrilebilen Cezalar Hangileridir?
Cezanın derecesi, adli para cezasına çevrilmesine etki eder. Tüm bu durumlar Türk Ceza Kanunu’nca belirlenmiş ve uygulanmaktadır. Peki, bu cezalar hangileridir?
- Kasten işlenen tüm suçlarda, verilen hapis cezası bir yıl ve altında ise, adli para cezasına çevrilebilir.
- Taksirle işlenen bir suç varsa, ceza miktarına dikkat edilmeksizin, bu ceza adli para cezasına çevrilebilir. Bu durum tamamen hakimin kararı ile ilgilidir.
Hapis cezasının para cezasına çevrilmesi durumlarında, takdir hakkı hakimden yanadır. Bu nedenle hakimin dava ile ilgili kararına göre cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkün olabilir. Ayrıca bu tür cezalara itiraz hakkı bulunur ve miktar değiştirilebilir ya da ceza iptal edilebilir. Peki, bu tür bir cezanın miktarı nasıl hesaplanır?
Adli Para Cezası Miktarı Nasıl Hesaplanır?
Türk Ceza Kanunu’nda, tüm cezaların gün adedi konusunda alt ve üst sınırı bulunur. Bu tür sınır bulunmayan bir ceza varsa, alt sınır 5, üst sınır ise 730 gün olarak belirlenmiştir. Ayrıca hakimin her bir gün için verebileceği ceza miktarı en az 20 TL, en fazla da 100 TL’dir. Bu aralık dışında bir ceza verme hakkı bulunmamaktadır. Ayrıca cezanın tam miktarının hesaplanması, hakimin kararıdır. Siz hesaplama yaparken ancak alt ve üst sınıra göre bir hesaplama yapabilirsiniz.
Kanunda belirlenen bir alt ve üst sınır varsa, bu rakam ile gün adedi için verilebilecek ceza miktarının çarpılması gerekir. Şu şekilde örnek verilebilir: Kişi üst sınırdan bir ceza almış ve cezasının gün adedi 730 gün diyelim. Bu cezanın her bir günü için yine üst sınırdan 100 TL ceza verildi ise, kişiye toplam 73.000 TL adli para cezası kesilmiş olur. Ancak net miktarı hakim belirleyecektir.
Adli Para Cezası Ödenmezse Ne Olur?
Hapis cezasının adli para cezasına çevrilebildiği pek çok durum bulunur. Ayrıca adli para cezasının ödenmemesi durumunda, bu ceza hapis cezası olarak da uygulanabilir. Ancak idari para cezalarında durum böyle değildir. Bu tür cezalar adli olmadığı için, hapis cezasına çevrilmesi mümkün olmaz. Adli para cezasının bir kısmı ödenir, bir kısmı ödenmezse, ödenmeyen kısım hapis cezasına çevrilir. Bu şekilde kişi cezasının karşılığını ödemiş olur.
Türk Ceza Kanunu’nca belirlenen adli para cezası konuları yukarıdaki gibidir. Ancak ceza miktarı ile ilgili net sonuçlar elde edilemez. Bu kararı hakim bizzat verecektir. Bu kapsamda içerikte “Adi Para Cezası Nedir? Ödenmezse Ne Olur?” konusundan tüm detayları ile bahsedilmiştir. Avukat Danışmanlık işlemleri hakkında ve hukuki konularda bilgi almak isterseniz, İcra avukatı olarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
